Behandeling

Het syndroom van Korsakov kan niet genezen worden. De geheugenstoornissen en een deel van de andere stoornissen zullen niet of nauwelijks verbeteren. Welke behandeling je ook kiest. Toch kan een behandeling van Korsakovzorgvragers zinvol zijn, vooropgesteld dat het niet om zeer ernstige stoornissen gaat. De zorgvragers kunnen namelijk leren om beter om te gaan met hun stoornissen en bovendien kan jij ze nieuwe vaardigheden bijbrengen. De principes daarvan werden al eerder met jou doorgenomen.

Zo’n behandeling is vooral belangrijk, omdat de aangeleerde vaardigheden het verschil kunnen betekenen tussen opname in een verpleeghuis en leven in een RIBW woning of een andere begeleide woonvorm.

Vroeger kwamen de meeste Korsakovzorgvragers in een verpleeghuis terecht. Daar zijn ze zelden op hun plaats, omdat ze weliswaar ernstige stoornissen van het geheugen en de gedragsplanning hebben, maar verder een normale intelligentie. En ook al uiten Korsakovzorgvragers zich vaak heftig of juist helemaal niet, ze hebben meestal een normaal gevoelsleven.

In Nederland bestaan momenteel een aantal gespecialiseerde Korsakovklinieken of –afdelingen, die zich hebben toegelegd op de diagnostiek en behandeling van Korsakovzorgvragers. Meestal bevinden ze zich op het terrein van psychiatrische instellingen, maar de benadering is niet als die van psychiatrische zorgvragers.

De zorgvragers krijgen geen geneesmiddelen voor hun syndroom van Korsakov en psychotherapie speelt ook een kleine rol. De behandeling bestaat bijna volledig uit het aanleren van nieuwe vaardigheden via trainingsprogramma’s. De zorgvragers leren hoe ze de agenda het beste kunnen gebruiken, hoe ze belangrijke informatie moeten opschrijven en later weer terugzoeken. Daarnaast leren ze (opnieuw) om zichzelf goed te verzorgen, hun leefruimte op te ruimen, inkopen te doen, te reizen met het openbaar vervoer, te koken en te wassen. Meestal duurt deze behandeling tussen de 6 en 24 maanden. De zorgvragers die met succes de behandeling hebben doorlopen, kunnen soms naar huis, maar meestal is een RIBW-woning een betere oplossing (RIBW: Regionale Instelling voor Beschermende Woonvormen). In een dergelijke woning leven 4 tot 6 mensen bij elkaar. Ze delen enkele gemeenschappelijke ruimten, maar hebben ook ieder een eigen kamer. Gedurende enkele uren per dag worden deze mensen geholpen door professionele begeleiders.

Momenteel wordt er op enkele plaatsen in Nederland geëxperimenteerd 28 met speciale RIBW woningen voor Korsakovzorgvragers , waarbij de begeleiding intensiever is. Een ander voordeel van deze speciale RIBW woningen is dat er alleen Korsakovzorgvragers in wonen. Het is namelijk gebleken dat Korsakovzorgvragers niet goed samen kunnen leven met mensen die aan psychiatrische stoornissen lijden.

Bij sommige Korsakovzorgvragers zijn de geheugenstoornissen en de gedragsstoornissen zo ernstig en het leervermogen zo gering, dat ze niet meer goed te trainen zijn. Deze zorgvragers kunnen zich niet handhaven in een RIBW-woning en hebben 24-uurszorg nodig. Een verpleeghuis is dan de enige oplossing. Omdat Korsakovzorgvragers meestal over een redelijk helder verstand beschikken, ondanks de invaliderende geheugenstoornissen en gedragsstoornissen, zijn ze in een gewoon verpleeghuis niet op hun plaats. Daarom zijn er nu in Nederland enkele speciale verpleeghuizen en verpleeghuisafdelingen, die gespecialiseerd zijn in de opvang en huisvesting van Korsakovzorgvragers .

Referenties

• Informatie: Drs. Klaas Arts, gedragsneuroloog en aan Alzheimer Nederland
• https://www.dementie.nl/
• https://korsakovkenniscentrum.nl/