Voorzetkamer schoonmaken

Welkom bij een nieuwe blog van Zuster-055! Dit keer over het afdrogen van een voorzetkamer. Moet je de voorzetkamer drogen of laat je het drogen door lucht?  Allereerst een stuk basiskennis en dan zullen wij het antwoord geven! 

Wat is een voorzetkamer?

Een inhalatie- of voorzetkamer is een plastic houder dat tussen de mond en een pufje wordt geplaatst. Met een druk op het pufje komt het medicijn in de voorzetkamer, waarna het vervolgens kan worden geïnhaleerd door rustig in te ademen via het mondstuk van de voorzetkamer. 

Inhaleren van medicijnen

Wanneer een zorgvrager medicijnen inhaleert, ademt hij of zij de medicijnen in. De medicijnen komen dan direct bij de luchtwegen terecht, waardoor het meteen gaat werken.  

Verschillende inhalatiemedicijnen

Je hebt verschillende inhalatiemedicijnen. Deze medicijnen kun je verdelen in twee groepen.  

1. De luchtwegverwijder 

1. De ontstekingsremmer. 

De luchtwegverwijder 

De luchtwegverwijder zorgt ervoor dat de longbuisjes wijder worden. Het medicijn doet dit door de spiertjes rond longbuisjes minder te laten samentrekken. Het wordt hierdoor minder nauw.  

Vaak werkt een luchtwegverwijder snel. Je kunt al verschil merken binnen 5 tot 30 minuten. Het werkt dus snel, maar het kan ook snel uitgewerkt zijn. Soms al na vier tot zes uur. Daarnaast zijn er ook langwerkende luchtwegverwijders en deze werken 12 tot 48 uur.  

Onstekingsremmer 

Het woord zegt het al. Een ontstekingsremmer remt de ontsteking van het slijmvlies. Het slijmvlies maakt minder slijm en het wordt minder dik. Een onstekingsremmer zorgt er ook voor dat de spiertjes rond de longbuisjes minder samentrekken.  

In tegenstelling tot de luchtwegverwijder, duurt het even voordat een ontstekingsremmer gaat werken. Dit kan enkele weken duren.  

Redenen voor inhaleren

Je hebt verschillende redenen waarom je misschien moet gaan inhaleren. De meeste mensen die moeten inhaleren hebben last van: 

• Herhalende kortademigheid  
• Langdurige benauwdheid 
• Ontstekingen aan de luchtwegen 
• Veel hoesten en slijm.  

Daarnaast wordt een inhalatietherapie ook toegepast bij mensen met ASTMA, COPD en zeldzame longaandoeningen, zoals taaislijmziekte.  

Wil je meer weten over luchtwegproblemen? Wij bieden diverse e-learnings aan met betrekking tot luchtwegaandoeningen. Zo hebben wij de volgende e-learning: 

De juiste manier van inhaleren

Omdat het inhalatiemedicijn op de juiste plek moet terechtkomen en soms ook snel moet werken, is het van groot belang dat je op de juiste manier inhaleert. Wist jij bijvoorbeeld dat er een volgorde in het inhaleren zit? De regel is als volgt: 

Zorg dat bij kortademigheid of benauwdheid eerst de luchtwegen meer geopend zijn. Je begint dus eerst met een kortwerkende of langwerkende luchtwegverwijder. Voorbeelden van een kortwerkende luchtwegverwijder zijn: Ventolin en Salbutamol. Voorbeelden van een langwerkende luchtwegverwijder zijn: Spiriva en Serevent.  

Nadat je de luchtwegverwijder hebt gebruikt komt de onstekingsremmer. Een voorbeeld van zo’n onstekingsremmer is Flixotide.  Wacht altijd minimaal één minuut voor het inhaleren van een volgend, ander medicijn.  

Belangrijke aandachtspunten bij inhaleren 

Denk aan de mondzorg! Laat de zorgvrager altijd na het inhaleren de mond en keel spoelen met water. Bij het gebruik van een ontstekingsremmer altijd het eerste slokje gorgelen en daarna uitspugen, het tweede slokje kan dan doorgeslikt worden. Dit voorkomt een schimmelinfectie en gaatjes. Als de zorgvrager een gebitsprothese heeft, dan is het raadzaam deze uit te doen voor het spoelen. Spoel ook de gebitsprothese af.  

Goed inhaleren vergt altijd heel veel oefening. Laat de zorgvrager daarom ook veel oefenen in jouw bijzijn. Geef zo nodig instructies. Let er bij het inhaleren op dat de tanden of tong het mondstuk niet afsluiten.  

Hoe moet je inhaleren? 

1. Gebruik altijd een voorzetkamer, tenzij anders aangegeven. Schud de dosisaerosol goed, om te voorkomen dat alleen drijfgas wordt ingeademd. Verwijder het beschermkapje van de dosisaerosol. 
2. Houd de dosisaerosol verticaal vast met het mondstuk naar beneden en plaats hem op de voorzetkamer. Houd de voorzetkamer horizontaal. 
3. Vraag de zorgvrager rechtop te gaan zitten of staan en het hoofd iets achterover te houden. En dan komt het… 
4. Vraag de zorgvrager volledig uit te ademen. 
5. Plaats vervolgens het mondstuk van de voorzetkamer tussen de tanden en vraag de zorgvrager de lippen om het mondstuk te sluiten.  
6. Vraag de zorgvrager langzaam in te ademen. 
7. Druk tegelijk met de inademing een keer het spuitbusje dosisaerosol in. 
8. Laat de zorgvrager vijf keer in- en uitademen. Het klepje van het ventielsysteem gaat tijdens het in- en uitademen heen en weer. 
9. Verwijder de voorzetkamer uit de mond. 
10. Als er meerdere inhalaties zijn voorgeschreven dan schud je de dosisaerosol opnieuw, en herhaal vanaf stap 1. Als er meerdere inhalaties met verschillende medicijnen zijn voorgeschreven, wacht dan minimaal een minuut tussen de inhalaties. 

Soms kan het ook zijn dat de zorgvrager een mondneusmasker gebruikt voor het inhaleren. Deze laten wij in deze blog weg en is voor een andere blog!  

Voorzetkamer schoonmaken, wel of niet drogen?

Ja, we zijn eindelijk aangekomen bij de ontknoping. Moet je een voorzetkamer wel of niet drogen na het schoonmaken? Onderling zul je hier vaak een discussie met collega’s over hebben. Wij kunnen je in deze blog vertellen dat het eraan ligt welke voorzetkamer je hebt. VILANS heeft onlangs een heel handig schema uitgebracht per voorzetkamer wat je wel en niet mag doen.  

AeroChamber voorzetkamer

InspiraChamber

Volumatic 

Conclusie

Je laat een voorzetkamer altijd aan de lucht drogen tenzij anders aangegeven!  

Meer weten over het inhaleren? Kijk dan eens op de website van VILANS bij de protocollen. Hierin staat heel duidelijk vermeld wat inhaleren is én wat je moet doen.  

Referenties

• https://www.vilansprotocollen.nl/werkinstructie/inhaleren-met-dosisaerosol-met-voorzetkamer?backUrl=%2Fzoekresultaten%3Fzoekterm%3Dvoorzetkamer 
• Rijnstate (2016). Patiëntenfolder Inhaleren met de Aerochamber met mondstuk voor kinderen vanaf ongeveer 4 jaar.Arnhem: Rijnstate. 
• Z.a. (2014). Inhalatoren bij astma en COPD. Tijdschrift voor praktijkondersteuning, 5, 139-144. 
• Website inhalatorgebruik.nl 
• Website mijnaerochamer.nl 
• Website GSK.com 
• Website teva.nl 
• Website Stichting IMIS 
• Website Cegla 
• Website Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde 
• Website Mijnaerochamber: Reinigingsinstructies 
• Website Mijnvoorzetkamer: Schoonmaken InspiraChamber 
• Website CBG-Meb: Patiëntenbijsluiter Volumatic 
• Website optiChamber.nl 
• Website mijnvortex.nl  
• Website Medical Developments International: Space Chamber 
• Franken, L.G.W. & Veldkamp, A.I. (Eds.) (2012). Handboek Inhalatie medicatie. Amsterdam: VU Medisch Centrum.